Projekt pilotażowy "Pyszka"
Szczegóły dotyczące projektu pilotażowego.
Renaturyzacja mokradła PYSZKA jest pilotażowym projektem odtworzenia naturalnej doliny rzeki. Projekt ten polega na stworzeniu terenu zalewowego o powierzchni około 40 ha (w tym 14 ha trwałego zalewu) w zmeliorowanej, starej dolinie rzeki Pysznicy – prawobrzeżnego dopływu Parsęty. Nowo powstałe mokradło PYSZKA spełnia wieloraką rolę. Oczekuje się, iż w efekcie jego funkcjonowania zostaną osiągnięte następujące cele:
- zwiększenie zasobów wodnych w zlewni Parsęty poprzez retencję wody w mokradle Pyszka,
- zatrzymanie biogenów w ramach mokradła, a w konsekwencji zmniejszenie odpływu biogenów do wód Parsęty,
- zwiększenie różnorodności biologicznej w dolinie rzeki poprzez stworzenie podmokłego siedliska,
- zwiększenie walorów krajobrazowych doliny Pyszki.
Renaturyzacja doliny rzeki Pysznicy w części budowlanej polegała na:
- podpiętrzeniu dna rzeki poprzez wykonanie stopnia drewniano- kamiennego; w stopniu wykonane zostało obniżenie w wymiarach 0,3 x 0,5 m umożliwiające migracje ryb w górę rzeki.
- skierowaniu części przepływu na stare koryto, będące dotychczas zmeliorowana doliną oddzielona od rzeki wałem. W tym celu została wykonana budowla wlotowa w wale z mechanizmem umożliwiającym regulację dopływu wody na mokradło, łącząca stare koryto rzeki z mokradłem, o konstrukcji siatkowo kamiennej szerokości światła 3,5 m; przykryta mostkiem kładką.
- wykonaniu w wale budowli wylotowej (zrzutowej) w południowej części mokradła PYSZKA o parametrach takich samych jak budowla wlotowa.
- obniżeniu terenu w południowej części mokradła.
- wykonaniu, z urobku powstałego z ww. wykopu, około 10 wysp, które stanowią siedliska ptaków wodno-błotnych;
- podniesieniu drogi śródpolnej, celem ograniczenia oddziaływania mokradła na wykorzystywane rolniczo tereny przyległe.
- wybudowaniu na istniejącym wale ścieżki rowerowej o długości ca 1000 mb,
- wyłączeniu istniejącej stacji pomp, położonej na wale tuż przy drodze Karlino-Kołobrzeg. Na dachu budynku powstał zadaszony punkt obserwacyjny/pomost widokowy.
- Wybudowaniu parkingu.
Prace przygotowawcze:
- waloryzacja przyrodnicza doliny Pyszki,
- prace geodezyjne,
- operaty szacunkowe,
- dokumentacja projektowa,
- monitoring wód Pyszki
Sfinansowano ze środków Duńskkiej Agencji Ochrony Środowiska – 132.800,00 PLN
Partnerzy:
Water Consult/obecnie NIRAS – pozyskali środki z DEPA
Geomor - Gdańsk – opracowania i wniosek do EkoFunduszu
prof. Tomasz Heese – waloryzacja przyrodnicza, monitoring wód
Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych – pomoc przy ustalaniu obszaru pod renaturyzację i przy projekcie budowlanym
- Wykup gruntów pod inwestycję: 129.395,43 PLNSfinansowano ze środków EkoFunduszuZachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych przekazał w darowiźnie dla Związku budynek pompowni i grunty stanowiące jego własność
- Koszt robót budowlanych: 707.693,68 PLNSfinansowano ze środków:- Phare – 547.126,08 PLN- EkoFundusz – 100.102,92 PLN- Gmina Dygowo – 21.000,00 PLN- środki własne Związku – 39.464,68 PLNZachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych wydelegował do realizacji zadania inspektora nadzoru (Związek nie ponosił kosztów)
- Pozostałe koszty inwestycji (audyt, instrukcja użytkowania, opłaty notarialne, wypisy ewidencyjne, itp.): 52.231,18 PLN
Teren Mokradła Pyszka jest obecnie ciekawą alternatywą dla turystów szukających kontaktu z przyrodą.
Plan zarządzania terenami podmokłymi jest pierwszym planem w dorzeczu Parsęty, który integruje rozwój turystyki i ochrony przyrody i stanowi podstawę do dalszych działań Związku. Stworzenie odpowiedniej infrastruktury daje szansę rozwoju takich form rekreacji jak kajakarstwo, wędkarstwo, wędrówki rowerowe i piesze ścieżkami przyrodniczymi, jazda konna, agroturystyka. Związek złożył wniosek do programu Interreg na współfinansowanie zadania pn. “Zagospodarowanie tyrystyczne obszarów cennych przyrodniczo w dorzeczu Parsęty”.